De ledencounsels van de NOB: vertrouwen, reflectie en ondersteuning bij ethische dilemma’s
Intercollegiaal overleg is een belangrijk onderdeel van het NOB-lidmaatschap en biedt leden de kans om in een gestructureerde setting te reflecteren op de beroeps- en gedragsregels. Het vergroot bewustzijn rond ethische dilemma’s en stimuleert een kritische blik op het eigen handelen, waarmee de kwaliteit en integriteit van de beroepsgroep wordt gewaarborgd. Voor leden zonder interne collega’s biedt de NOB ondersteuning bij het opzetten van overlegvormen met andere leden.
Daarnaast kunnen leden met specifieke vragen terecht bij de nieuwe ledencounsels. De ledencounsels bieden NOB-leden een vertrouwelijke en veilige omgeving om ethische dilemma’s en vragen over de toepassing van beroeps- en gedragsregels te bespreken. Ze fungeren als sparringpartner bij concrete casussen, waarbij ze helpen reflecteren op de verschillende keuzes, hoe deze zich verhouden tot de regels en Tax Principles, en hoe hierover te communiceren met cliënten
In dit interview vertellen Charlotte Persoon (Jurist Beroepszaken bij de NOB) en Willemijn van Sandick (Directeur/eigenaar Vastrecht Belastingadvies en Family Office) over hun rol als ledencounsel en de toegevoegde waarde die zij leden kunnen bieden.
Willemijn en Charlotte, wat is volgens jullie de belangrijkste toegevoegde waarde van jullie rol en het doel van de Ledencounsels?
Willemijn: “De toegevoegde waarde van de Ledencounsels zie ik vooral in het feit dat je als lid met een collega kunt overleggen zonder dat je bang hoeft te zijn voor bijvoorbeeld tuchtrechtelijke consequenties. We hebben heel duidelijk afgesproken dat wat een lid bespreekt met ons niet wordt teruggekoppeld naar de NOB. Het moet veilig voelen, zonder zorgen over je rugdekking.
Daarnaast hoop ik dat we snel gezien worden als vertrouwenspersonen. Dat is echt de kern van onze rol. Je hoeft niet bang te zijn dat we klanten afpakken of dat je goede naam onder collega’s te grabbel wordt gegooid.”
Het moet veilig voelen, zonder zorgen over je rugdekking
Charlotte: “Ja, exact. Het woord ‘vertrouwenspersoon’ had ik ook in mijn hoofd. En ik zou daar nog als kernwoord aan willen toevoegen: reflectie. We kunnen leden helpen vanuit een neutrale positie breder naar hun casus te kijken. Omdat je even loskomt van het bedrijfsbeleid en collega’s, kun je vrijuit praten en samen reflecteren op de situatie.”
Willemijn: “Dat kan alleen als er een gevoel van veiligheid en kwetsbaarheid is. Je moet je kwetsbaar durven opstellen, en wij moeten die veilige omgeving creëren waarin dat kan.”
Wat voor type vragen of dilemma’s verwachten jullie?
Willemijn: “Ik vermoed dat het veelal gaat om vragen zoals: “Kan ik deze klant nog aanhouden, of moet ik hem wegsturen?”, of: “Moet ik een Wwft-melding doen?” Er is vaak sprake van een grijs gebied. Andere mogelijke vragen gaan over conflicterende belangen of beroepsaansprakelijkheid. Ja, en dan zal het gesprek vooral gaan over hoe we samen een plan van aanpak ontdekken. Want als je mij vraagt of je wel of niet een Wwft-melding moet doen, kan ik je geen definitief antwoord geven, omdat dat niet mijn specialiteit is. Maar ik kan wel helpen om te kijken hoe je de situatie aanpakt, wat de eerste stap is en wat de volgende stap zou kunnen zijn. Hetzelfde geldt voor beroepsaansprakelijkheid. Uiteindelijk draait het om de vraag: wanneer bel ik mijn verzekeraar? Is het probleem te groot om zelf op te lossen, of kun je het zelf afhandelen? Dit soort afwegingen en stappen maken we samen helder.”
We kunnen leden helpen vanuit een neutrale positie breder naar hun casus te kijken
Charlotte Persoon: “Vragen over de beroepsaansprakelijkheid herken ik zeker. Dit thema speelt ook vaak een rol bij de vragen die ik in mijn functie bij de NOB voorbij zie komen.”
Hebben jullie een specifieke aanpak bij het bespreken van deze dilemma’s?
Willemijn van Sandick: “Iedereen heeft waarschijnlijk een eigen aanpak, maar voor mij werkt het om vooral te luisteren en door te vragen. Vaak ben je alleen maar een echo van wat iemand eigenlijk al weet. Laat ik een voorbeeld geven: gisteren belde een vriendin me over een nieuwe baan. Ze twijfelde of ze het moest doen. Ik liet haar praten, en aan het eind wist ze het zelf al. Dat principe geldt ook hier.”
Charlotte Persoon: “Precies. Vaak hebben mensen het antwoord al zelf, alleen komen ze er nog niet bij. Door te luisteren en open vragen te stellen, helpen we hen om het voor hen juiste pad te vinden en het gevoel beter onder woorden te brengen.”
Hoe zorgen jullie ervoor dat vertrouwen en vertrouwelijkheid centraal blijven staan?
Willemijn: “Daar kan ik heel duidelijk over zijn. Het principe is: ‘Whatever happens in Vegas, stays in Vegas’. Er worden geen notities gemaakt, niets gedeeld, niets opgenomen. Het gesprek is vertrouwelijk en blijft tussen de ledencounsel en het lid. Zie het als de priester en de biecht zo vertrouwelijk is het.”
Zien jullie uitdagingen in deze rol?
Willemijn: “Ik ben soms bang dat er vragen komen waar ik onvoldoende vanaf weet. Maar dan is het belangrijk om eerlijk te zijn en te bespreken welke stappen nog gezet moeten worden.”
Charlotte: “Een uitdaging is ook dat mensen soms een concreet advies van je willen. Ik probeer dan eerlijk te zijn: ik kan mijn persoonlijke voorkeur delen, maar vaak ligt de oplossing bij henzelf omdat zij in de situatie zitten. Wij krijgen er slechts een deel van mee.”
Willemijn: “Bij echt complexe vragen, zoals: “Moet ik een Wwft-melding doen?”, verwijs ik door naar een advocaat. Wij bieden geen juridisch advies, maar ondersteunen bij het nadenken over de aanpak.” (redactie: de NOB heeft ook een Wwft-helpdesk waar leden terecht kunnen voor vragen over de Wwft)
Wat heeft jullie gemotiveerd om deze rol op je te nemen en wat neem je mee?
Willemijn: “Ik ben van mening dat als je lid bent van een vereniging, je ook iets moet bijdragen. Daarnaast neem ik ruim 35 jaar aan ervaring mee. Ik heb van alles al een keer meegemaakt, inclusief contact met de aansprakelijkheidsverzekeraar. Dat was iets waar ik enorm tegenop zag, maar het bleek een warm bad: ik kon het probleem over de schutting gooien en kreeg de bevestiging dat ik niets verkeerd had gedaan en dat zij het zouden oplossen. Dat was natuurlijk een enorme opluchting.”
Charlotte: “Ik denk dat ik zelf hier ook weer veel van kan leren. En hoewel ik nu werknemer ben van de NOB en formeel geen fiscalist meer, breng ik 17 jaar ervaring mee uit zowel de adviespraktijk als het bedrijfsleven. Ik heb gewerkt in een team en beide kanten van het spectrum ervaren, wat ik meeneem in mijn rol als ledencounsel. Bijvoorbeeld, als een bedrijfsfiscalist mij belt omdat hij moeite heeft om de opgelegde KPI’s te verenigen met wet- en regelgeving, is dat een spannend terrein. In zulke gevallen is het belangrijk om eerlijk te blijven en je rug te kunnen rechten. Dat soort ervaringen en inzichten gebruik ik bij het luisteren naar de vragen die leden aan mij stellen.”
