Internationale Douanedag: vijf vragen aan Claudia Buysing Damsté

Vrijdag 26 januari 2024 is het Internationale Douanedag. Een goede reden om vijf vragen te stellen aan Claudia Buysing Damsté, partner bij PwC en voorzitter van de NOB-sectie Douane.

Wat houdt het werk van een douanespecialist in?

Het werk van een douanespecialist is zeer divers. We zijn betrokken bij goederenstromen van buiten de EU naar binnen en omgekeerd, maar ook bij binnenlandse en intra EU-goederenstromen, omdat de douanespecialisten vaak ook verantwoordelijk zijn voor accijnzen en verbruiksbelastingen. In ons vak werken we met het douanewetboek van de unie, een verordening van de EU die rechtstreeks werkt. We vertalen voortdurend deze regelgeving naar de praktijk en de goederenstroom, wat het zeer concreet maakt. Een fout kan leiden tot discussies met de douaneautoriteit of zelfs tot stillegging van een zending. Ons werk omvat veel overleg, zowel via (video)bellen als het bezoek aan klanten en productielocaties. Soms staan we zelfs in een fabriek om de werkelijke gang van zaken te observeren, wat ons werk bijzonder en dynamisch maakt. Doordat ons werk zo goederengericht is weten douanespecialisten vaak heel veel van het productieproces van goederen, zo kunnen wij theoretisch linoleumvloeren maken, auto’s bouwen en kleding maken. Omdat je het productieproces zo goed kent, ga je soms anders naar producten kijken.

Wat zijn de grootste veranderingen van de afgelopen jaren en welke beleidsontwikkelingen verwacht je in de komende tijd (ook op Europees niveau)?

De afgelopen jaren is ons vakgebied aanzienlijk verbreed. Niet alleen door de inzet van technologie en gebruik van data door ons maar ook door het toenemende gebruik daarvan door bedrijven die zelf een douane oplossing implementeren. Ook hebben we te maken met nieuwe belastingen die voortkomen uit de EU Green Deal. Denk daarbij aan CBAM, Deforestation en REACH, gericht op respectievelijk CO2-uitstoot en de invoer van gevaarlijke stoffen. Daarnaast hebben gebeurtenissen zoals de Trump-heffingen en de situatie in Oekraïne ons werk beïnvloed. Eerst was er sprake van veel meer globalisering en een toename aan vrijhandelsverdragen. De nadruk kwam toen veel meer op compliance te liggen in plaats van betalen aan de grens. Nu is er sprake van beiden.

Hoe verloopt de samenwerking met douaneautoriteiten?

Douanerechten zijn de enige eigen middelen van de EU. Dat betekent dat Brussel en de Europese Rekenkamer actief meekijken. In de praktijk betekent dit dat we goed moeten samenwerken met douaneambtenaren om de regels goed uit te voeren. En dat we ook gezamenlijk een verdedigbaar verhaal naar Brussel hebben als we het idee hebben dat iets niet klopt. Stel er moet iets aangepast worden, waaruit misschien een naheffing zal komen, dan kijken we als specialist, bedrijf en douane wat rechtvaardig en verdedigbaar is binnen de ruimte van de wetgeving en dat deze ook de toets vanuit de EU kan door staan. Een goede relatie met de douaneautoriteiten is dus erg belangrijk want als de Douane ten onrechte niet heft, dan kan de EU het verhalen op Nederland.

Wat is de samenstelling van de sectie Douane en wat is jullie focus?

Onze sectie bestaat uit douanespecialisten van grote kantoren en een bedrijfsfiscalist. We richten ons op het vergroten van de kennis over douanewetgeving door educatie, niet alleen voor douanespecialisten maar ook voor andere NOB-leden. Daarnaast werken we mee aan wetscommentaren en opiniebijdragen.

En wat staat er voor jullie de komende tijd nog meer op het programma?

We kijken naar terugkerende discussiepunten en onjuiste toepassingen in wetgeving, met aandacht voor ontwikkelingen in Nederland en de EU. Ook is onze sectie vertegenwoordigd bij het Overleg Douane Bedrijfsleven (ODB). Als douanespecialist fungeren we als een objectief instrument tussen bedrijfsleven en douane, waarbij we proberen verstoringen in de supply chain te signaleren en mogelijke oplossingen aan te dragen. Willen we Nederland aantrekkelijk houden voor het bedrijfsleven, dan moeten bedrijven kunnen rekenen op een soepele in- en uitvoer en geen oponthoud in de supply chain. Dat is essentieel. Daar willen wij een bijdrage aan leveren.