Denk aan de werkrelatie
Hans Rijsbergen, strategisch adviseur bij de directie Grote Ondernemingen van de Belastingdienst, is over het algemeen tevreden over de samenwerking met bedrijfsfiscalisten en belastingadviseurs. Maar als er iets niet lekker loopt, mogen zij best aan de bel trekken. Hetzelfde geldt voor de Belastingdienst.
Hoe vaak heeft de Belastingdienst contact met iemand van een grote onderneming?
‘Dat wisselt. Een aantal grote ondernemingen treedt vaak in contact met ons. Dat past in hun fiscale strategie en bij hun wens om hun risico’s te beperken. Als zaken fiscaal onzeker zijn en materieel voldoende belang hebben, is het waardevol om daarover met ons te overleggen. Er zijn ook ondernemingen die een andere keuze maken en vooroverleg niet nodig vinden. Dat is jammer, want vooroverleg leidt tot duidelijkheid en zekerheid voor alle partijen.’
Horizontaal toezicht is voor mij vooral een proxy van goed nalevingsgedrag
Met wie heeft de Belastingdienst dergelijke contacten?
‘Bij de grootste organisaties zijn dat de eigen bedrijfsfiscalisten. De fiscaal dienstverleners, dus de externe belastingadviseurs, zien we daar minder vaak. Hoe kleiner de organisatie, des te groter de kans dat er een belastingadviseur optreedt. Het initiatief ligt vaak bij de organisaties, maar zeker ook bij ons. Wij hechten er ook aan van tijd tot tijd in gesprek te zijn met het bestuur van een organisatie, bijvoorbeeld de CFO of de directeur-grootaandeelhouder.’
Is er alleen contact als er iets speelt?
‘Nee. Met de grootste organisaties hebben we in ieder geval jaarlijks een bedrijfsgesprek, dan zitten we ook fysiek met elkaar aan tafel. Met andere grote en middelgrote organisaties hebben we eens in de twee of drie jaar contact. Wij willen graag op de hoogte blijven hoe het bij een onderneming reilt en zeilt. Doel daarvan is ook om de werkrelatie te onderhouden.’
Vindt u dat die contacten goed verlopen?
‘Over het algemeen wel. We weten dat dit door de organisaties wordt gewaardeerd. Grote organisaties hebben een vaste klantcoördinator van de Belastingdienst. We zijn ook blij met de rol die een aantal belastingadviseurs pakt bij tax assurance en tax control frameworks. We zien helaas wel dat het vooroverleg terugloopt. Dat kan te maken hebben met het feit dat het proces van vooroverleg formeler is geworden.’
Als er echt iets wringt, denk dan niet: ik durf de relatie met de Belastingdienst niet op de
proef te stellen, maar bespreek wat je dwars zit
Contacten kunnen ook wel eens misgaan
‘Het blijft mensenwerk. Als de samenwerking niet soepel verloopt, proberen we eerst te achterhalen waardoor dat komt: is het de inhoud, de onderlinge verhouding of iets anders? Dat moeten we dan met elkaar bespreekbaar maken. Soms zien we echter ook dat de onderlinge relatie echt verhardt, dan moeten alle betrokkenen, de Belastingdienst, de onderneming én de belastingadviseur bezien wat hun rol daarbij is en wat ze eraan kunnen doen.’
Zijn er samenwerkingsverbanden tussen de adviseurs, de organisatie en de Belastingdienst die positief hebben uitgepakt?
‘Ik noem het klankbordgroepoverleg, het klant-adviseursoverleg dat de directie Grote Ondernemingen is gestart. Daar werken we samen met vertegenwoordigers van VNO-NCW, de NOB en de VNG. Onlangs hadden we een werksessie over het thema uniformiteit en maatwerk. De deelnemers aan de sessie zien de professionele werkrelatie met de Belastingdienst als een belangrijk fundament van het fiscale stelsel, maar gaven ook aan dat transparanter moet worden hoe besluiten tot stand komen. Verder publiceren we good practices fiscale beheersing. NOB-leden komen met voorbeelden, wij reflecteren daarop en laten zien wat dat betekent voor ons toezicht. Dat moet zowel in het bedrijfsleven als bij de Belastingdienst helpen. Ik heb geregeld contact met collega’s in andere landen en kan zeggen: hoe wij in Nederland als bedrijfsleven, belastingadviseurs en Belastingdienst professioneel met elkaar omgaan, helpt echt. Het levert uiteindelijk minder onnodige conflicten op.’
Kan horizontaal toezicht helpen om de relatie te verbeteren?
‘Zeker. Horizontaal toezicht is voor mij vooral een proxy van goed nalevingsgedrag. Veel grote organisaties willen een goede relatie met de Belastingdienst, hebben nagedacht over hun fiscale strategie en hebben hun fiscale beheersing op orde. Waarom zou je dan niet een convenant met de Belastingdienst sluiten? Hetzelfde geldt voor middelgrote organisaties die een fiscaal dienstverlener hebben die een FD-convenant heeft afgesloten. Wij willen de relatie met organisaties zo goed mogelijk hebben. Horizontaal toezicht helpt daarbij. Voordelen voor organisaties zijn vooral meer duidelijkheid over de fiscale behandeling en meer en snellere fiscale zekerheid.’
Wat wilt u de belastingadviseur of de bedrijfsfiscalist meegeven, zodat dat van hun kant de samenwerking en de relatie goed verlopen?
‘Ik hoop dat zij gebruikmaken van de mogelijkheid om zo actueel mogelijk te werken. Vooroverleg kan daarbij helpen. We hebben een gezamenlijk belang om te weten hoe de zaak er fiscaal voor staat, zodat wij onzekerheid kunnen voorkomen, die soms jarenlang kan duren. Bedrijfsfiscalisten en belastingadviseurs zouden via de klantcoördinator bij de Belastingdienst kunnen aankaarten als er iets niet helemaal goed loopt. Maak dat bespreekbaar met het behandelteam. Maar ga ook te rade bij jezelf, over je eigen rol. Als er echt iets wringt, denk dan niet: ik durf de relatie niet op de proef te stellen, maar bespreek wat je dwars zit. Want als je dat niet doet, dan verandert er ook niets.’
Hans Rijsbergen (1963)
- 1986 Doctoraal fiscaal recht, Universiteit Leiden
- 1988-2006 Inspecteur en klantcoördinator, Belastingdienst
- 2006-2008 Beleidsadviseur, ministerie van Financiën
- 2015-heden Strategisch adviseur grote ondernemingen, Belastingdienst
