Fiscale aftrap

Sinds een jaar of twee heeft Ajax een bedrijfsfiscalist, die aftrap is genomen door Gino Niamut. Vooral Nederlandse belastingwetten liggen op zijn bordje. En compliance is er belangrijker dan belastingoptimalisatie. 

Als kind zag hij al vanaf zijn kamertje de bouw van de Arena. Ajax was altijd letterlijk zichtbaar voor hem. Steeds fan van die club geweest. Sinds twee jaar zit hij wel heel dicht bij zijn sportieve liefde: als tax counsel – als enige. Gino Niamut behartigt zo’n beetje alle fiscale aspecten van het beursgenoteerde AFC Ajax NV. Hij is ook de eerste in die rol. Voordat Niamut in dienst trad, had de voetbalclub nog geen eigen bedrijfsfiscalist; de belastingfunctie lag verspreid over de afdelingen finance, legal en HR. Veel andere grote voetbalclubs hebben ook geen bedrijfsfiscalist, weet hij. Niamut houdt zich bezig met loonheffingsvraagstukken, de btw, de vennootschapsbelasting en zelfs de schenk- en erfbelasting – voor het geval mensen in hun testament iets aan Ajax willen nalaten. 

Minibedrijfjes 

Met name de laatste vijf tot acht jaar is Ajax een complexe organisatie geworden, zegt Niamut, het aantal fte is verdubbeld. Ajax is één juridische entiteit, maar daarbinnen zijn er veel ‘minibedrijfjes’. Die organiseren evenementen (niet alleen voetbalwedstrijden) en reizen, er is een ticketbedrijf en een webshop, er zijn fysieke winkels, Ajax heeft een school voor jeugdspelers en een mediahuis, er worden allerlei activiteiten opgezet voor en met zakenpartners. ‘Dat maakt het voor de btw best complex’, zegt Niamut. ‘Het gaat niet alleen over de omzet van shirtjes, maar ook de ticketverkoop – en zeker als tickets worden doorverkocht bij Europese uitwedstrijden – en de verschillende hospitalitypakketten. Bij ons komen meerdere niches binnen de btw terug.’ Niamut is bij EY opgeleid als generalist – met een nadruk op de vennootschapsbelasting – en dat komt hem bij Ajax goed van pas. Een deel van zijn werk houdt wel in dat hij steeds op het juist moment moet inschatten wanneer hij een externe expert erbij moet halen. 

De beursnotering van Ajax brengt een hoge minimumstandaard aan compliance met zich mee. Dat is voor een bedrijfsfiscalist prettig werken

Voorspelbaarheid 

Ajax is een bedrijf met twee gezichten: het heeft een enorme publieke waarde (‘iedereen heeft een bepaalde emotie bij Ajax’), maar financieel noemt Niamut het een mkb-plus-bedrijf, met een omzet onder de 200 miljoen euro. Fiscaal gezien is het bepaald geen multinational. Niamut is dan ook veel meer bezig met compliance dan met belastingoptimalisatie. ‘De corebusiness van een voetbalclub zijn de prestaties op het veld, de sfeer en beleving in het stadion. Financiële gezondheid en duurzaamheid zijn hiervoor noodzakelijk, maar de nadruk ligt niet continu op fiscale winstmaximalisatie. Mijn fiscale rol is meer gericht op voorspelbaarheid en zekerheid, zodat de aandacht op andere delen van de organisatie kan liggen: het voetbal. En dat is nooit ver weg. Onlangs nog, Niamut had een gesprek met een collega over een aanbieding die Ajax zou gaan doen aan een basisspeler van het eerste om zijn contract te verlengen. ‘We bespraken verschillende scenario’s met steeds een andere fiscale impact. Dat vertaalt zich rechtstreeks door in de aanbieding die wel of niet wordt gedaan. Bij het samenstellen van de Ajax-selectie – mannen, vrouwen en jeugd – speelt tax altijd wel een rol.’ 

Nationale gerichtheid 

Niamut noemt zichzelf een constante sparringpartner bij andere teams binnen Ajax. Hoewel de bedrijfsfiscalist formeel onder finance valt, heeft hij meer contact met collega’s van legal en HR – over nationale belastingregels. Want hoewel Ajax regelmatig in het buitenland voetbalt, heeft hij zo goed als niets te maken met het Europees en internationaal belastingrecht. Een deel van de omzet gaat over buitenlandse sponsorships, shirtjes en buitenlandse wedstrijden – daaraan zitten btw-aspecten. Maar dat is een klein deel van de omzet. Loonheffingen, ook rondom transfers, spelen een grotere belastingrol, en ook als coaches via de Ajax Coaching Academy over de hele wereld worden gestuurd. Vanwege de nationale gerichtheid op fiscaal gebied, heeft Niamut ook niets te maken met zaken als BEPS, Pijler 1 en Pijler 2. ‘Daarentegen is het samenspel tussen vennootschapsbelasting, btw en loonheffingen behoorlijk uitdagend en onderhevig aan een steeds veranderende context.’ 

Hoge minimumstandaard 

Vooralsnog denkt Niamut niet dat zijn ‘afdeling’ fors gaat groeien. Van nul naar één persoon was al een behoorlijk lobje. De omvang van Ajax is er ook niet naar, zegt hij, met zo’n 500 fte. ‘Ajax mag dan bij het publiek een grote naam hebben, maar organisatorisch is het niet eens zo enorm groot. En er is wel een beursnotering, maar Ajax kan niet via de beurs worden overgenomen. Het aandeel Ajax reageert niet erg heftig op financiële of politieke gebeurtenissen, veel meer of het goed gaat op het veld. De beursnotering van Ajax brengt een hoge minimumstandaard aan compliance met zich mee. Dat is voor een bedrijfsfiscalist prettig werken.’ 

Samenwerking 

Het is daarom van groot belang, vindt Gino Niamut, om bepaalde fiscale pijnpunten scherp en toekomstbestendig te krijgen. ‘Dat kan z’n weerslag hebben op de hele voetbalsector, of zelfs sportbreed. Op dat punt werken, achter de schermen, grote clubs als Ajax, PSV en Feyenoord regelmatig met elkaar samen. Op het veld voeren we een sportieve strijd, maar we stellen we het Nederlandse voetbal voorop. Die samenwerking geldt ook op fiscaal gebied.’ 

Gino Niamut (1990) 

• 2017 Master belastingrecht, Vrije Universiteit Amsterdam 
• 2018 Master filosofie, Universiteit Leiden 
• 2021-2022 Postmaster internationaal en Europees belastingrecht, Erasmus Universiteit Rotterdam 
• 2018-2022 Beroepsopleiding Belastingadviseurs, NOB 
• 2018-2022 (Senior) tax consultant, EY 
• 2021-2024 Deeltijd docent belastingrecht, Universiteit van Amsterdam 
• 2022-heden Tax counsel, AFC Ajax