Verwacht het onverwachte

Op het NOB-jaarcongres van 14 mei droeg Niels Boef het voorzitterschap over aan Caroline van der Woude. We interviewen de oude en nieuwe voorzitter. De een kijkt terug, de ander blikt vooruit.  

De maanden voorafgaand aan het congres trokken Niels Boef en Caroline van der Woude samen op om de wisseling van de wacht zo soepel mogelijk te laten verlopen. ‘We hebben intensief samengewerkt. Dat was echt heel fijn’, zegt Van der Woude, die tevens partner Tax is bij BDO Tax & Legal. Tijdens het congres sprak ze haar jaarrede uit voor meer dan duizend aanwezigen. ‘Dat was indrukwekkend. Evenals de vele reacties die ik na afloop kreeg.’ 

Even schakelen 

‘Verwacht het onverwachte’, zo luidde een van haar kernboodschappen uit haar rede. Van der Woude: ‘Inderdaad. Daar moet je als voorzitter altijd op bedacht zijn. Niels kan daarover meepraten. Zo stond de introductie van de Tax Governance Code gepland op 24 december 2021. Zelfs niet-fiscalisten weten dat er die dag iets was met een kerstarrest inzake box 3.’ Boef: ‘Ja, dat was wel even schakelen. De Hoge Raad oordeelde namelijk eind 2021 dat de vermogensrendementsheffing van box 3 sinds 2017 in strijd is met het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM). Iedereen was in rep en roer. Ook voor de overheid zelf was het een grote verrassing. Wij hebben als NOB samen met diverse belangenorganisaties overleg gezocht met het ministerie en hen daar inhoudelijk mee kunnen helpen.’ Van der Woude: ‘Marnix van Rij, demissionair staatsecretaris van Financiën gaf ons op ons jaarcongres ook een pluim. ‘De NOB heeft de afgelopen jaren aan gezag gewonnen’, zo sprak hij. Dat is natuurlijk heel mooi om te horen.’ 

Fiscaal kennisinstituut 

Drie jaar geleden liet Boef bij zijn aantreden weten dat de NOB bij voorkeur moet uitgroeien tot een fiscaal kennisinstituut dat zijn gelijke niet kent. Boef: ‘Er is maar één club in Nederland die met zoveel kennis en kunde over belastingheffing kan spreken. Dat zijn wij. Het realiseren van deze ambitie is uiteraard een continu proces, maar we zijn hierin zeker opgeschoten. Om te beginnen hebben we ons als vereniging breder gepositioneerd in het publieke debat. We spreken nu over veel meer dan belastingheffing voor het grootbedrijf alleen. We hebben laten zien dat we er ook voor ondernemers zijn en hebben onszelf laten horen over thema’s als klimaatopgave, ethisch handelen binnen de beroepsgroep en bijvoorbeeld box 2 en box 3.’  

Verwacht het onverwachte, daar moet je als voorzitter altijd op bedacht zijn

Verbreden van de maatschappelijke rol 

‘Ik ga helemaal mee met de koers die Niels heeft ingezet met de NOB’, zegt Van der Woude. ‘Uiteraard blijven wij onze bijdrage leveren ten aanzien van kwaliteit van wetgeving, rechtsbescherming en rechtszekerheid. Dat hebben we de afgelopen jaren gedaan via de Commissie Wetsvoorstellen en de Commissie Knelpunten. We kunnen onze maatschappelijke rol echter verder verbreden. Er zit zoveel kennis en kunde bij de achterban. Daar kunnen we veel mee doen. Niet alleen om wetgeving te verbeteren, maar ook door het maatschappelijke debat te voeden.’ Boef: ‘Als kennisinstituut worden we zeer serieus genomen. En terecht.’  

Vrijwilligers 

Van der Woude: ‘Het is ook mooi te zien hoeveel vrijwilligers zich voor en namens ons willen inzetten. Van de ruim 6.000 leden zijn er circa 350 die een bijdrage aan de NOB leveren. Dankzij hen wordt de NOB als partij steeds serieuzer genomen. We willen die inzet van vrijwilligers dan ook blijven stimuleren. Die vormen de drijvende kracht achter de maatschappelijke impact die we willen maken.’ 

Professionalisering

Ook verdere professionalisering van de NOB stond op het ambitielijstje van Boef. Van der Woude: ‘Wat mij meteen opviel, was hoe goed georganiseerd het bureau is. En vergeet ook niet de samenwerking met verschillende koepels, het ministerie en de Belastingdienst. De NOB is wat dat betreft een geoliede machine.’ Boef: ‘We hebben de afgelopen jaren veel gedaan om de vereniging naar een hoger niveau te tillen. Zo hebben we de lidmaatschapseisen verruimd. Het beroep van fiscalist verandert tenslotte. Grote advieskantoren nemen steeds vaker buitenlandse mensen in dienst die geen fiscale studie hebben gevolgd, maar wel een universitaire opleiding hebben gedaan. De lat ligt bij ons nog steeds hoog, maar we willen ook dat iedereen die het fiscale vak op een professionele manier uitvoert, zich bij ons kan aansluiten. De NOB wil de beroepsorganisatie zijn voor alle vormen van hoogwaardig belastingadvies, inclusief nieuwe werkterreinen.’ 

Ik heb gemerkt dat we steeds vaker met ingewikkelde vraagstukken te maken krijgen die flink wat tijd innemen

Toekomstproof 

Boef: ‘Daarnaast hebben we onze beroepsregels verder aangescherpt en uitgebreid op het gebied van tax governance en de daaruit voortgevloeide tax principles. En we hebben met ingang van de laatste algemene ledenvergadering nu ook een volwaardige Raad van Advies. Die fungeert als klankbord van ervaren en betrokken buitenstaanders die de NOB – gevraagd en ongevraagd – adviseren en ondersteunen bij strategische beslissingen en communicatie met leden en andere stakeholders. Daarmee versterken we onze positie als organisatie met een maatschappelijke rol.’  

Samenwerking intensiveren 

Van der Woude neemt dan ook vol vertrouwen het stokje over van Boef. ‘Deze thema’s, deelname aan het maatschappelijk debat en verdere professionalisering van de vereniging, staan ook de komende jaren op onze agenda’, legt ze uit. ‘Daarnaast hebben we bijzondere aandacht voor de instroom van fiscalisten op de universiteiten en hogescholen. We zien dat het aantal studenten afneemt. Dit doen we in samenwerking met de universiteiten, het Register Belastingadviseurs (RB) en de Belastingdienst. Ook moeten we ervoor zorgen dat onze eigen beroepsopleiding blijft aansluiten bij nieuwe eisen die worden gesteld aan fiscalisten’. 

Toegevoegde waarde leveren 

Als het aan Van der Woude ligt onderzoekt de NOB de komende periode op welke thema’s precies de vereniging haar expertise kan inzetten. Van der Woude: ‘Dat betekent dat we de buitenwereld moeten laten weten welke kennis we hebben, en deze ook toegankelijk maken voor andere partijen.’ Die toegevoegde waarde kan wat haar betreft op verschillende terreinen plaatsvinden. Van der Woude: ‘Bijvoorbeeld ten aanzien van de arbeids- of woningmarkt, maar bijvoorbeeld ook op het gebied van ondernemerschap. In feite overal waar fiscale vraagstukken een rol spelen en de NOB-leden over expertise beschikken. We haken graag aan bij partijen die ons nodig hebben om maatschappelijke impact te kunnen maken.’ 

Complexer en impactvoller 

Al met al, zo constateren Boef en Van der Woude, wordt het werk van de NOB steeds complexer en impactvoller. Boef: ’Ik heb gemerkt dat we steeds vaker met ingewikkelde vraagstukken te maken krijgen die flink wat tijd innemen en die niet zomaar even op te lossen zijn. Het box 3-verhaal is daar een voorbeeld van. We hebben hieraan veel tijd besteed om de kwaliteit van wetgeving te helpen verbeteren. Hetzelfde geldt voor het koepelconvenant voor horizontaal toezicht dat we met de Belastingdienst hebben gesloten. Hiermee kunnen nu ook kleinere kantoren gebruikmaken van horizontaal toezicht voor hun cliënten. Maar ook het aanpassen van de beroepsregels is een traject geweest van jaren. Het heeft wel zo’n vijf jaar geduurd om onze roadmap tax governance te vertalen naar de nu geldende tax principles. Maar het is voor ons als vereniging belangrijk dat we dit soort zaken goed regelen voor onze leden.’  

Nog meer impact 

Nu is het Van der Woude die de koers mag uitzetten. Wat gaan de leden daarvan merken? ‘Dat we nóg meer impact gaan maken. Ik ga voor kwaliteit en voor verbinding met andere partijen om onze positie verder te verstevigen. Daarmee borduur ik voort op de lijn van Niels. En dat doe ik natuurlijk niet alleen. Ik zie ernaar uit om daarin samen met de bestuursleden, de medewerkers van het bureau en onze vrijwilligers op te trekken.’ 

Niels Boef (45)

• 2001–heden KPMG Meijburg & Co
• 2021–mei 2024 Voorzitter NOB
• 2016–2021 Bestuurslid NOB
• 1996–2001 Fiscaal recht, Universiteit Leiden

Caroline van der Woude (43) 

• 2003-heden BDO Tax & Legal 
• Mei 2024–heden Voorzitter NOB 
• 2022–mei 2024 Bestuurslid NOB 
• 2013–2014 Master of Finance Small & Mediumsized Enterprises TIAS School for Business and Society 
• 2009 Post doctoraal formeel belastingrecht Radboud Universiteit  
• 1998-2002 Fiscaal recht, Universiteit van Amsterdam