NOB-reactie op het regeerakkoord 2021

Het regeerakkoord 2021 bevat een relatief lichte fiscale paragraaf, maar als je dieper in de bijlagen kijkt wordt er door het kabinet toch flink gesleuteld aan het fiscale bestel. Dat merken we in de fiscaal maatschappelijke rol en een aantal fiscale beleidskeuzes. Als NOB reageren wij graag op dit regeerakkoord om zo een bijdrage te leveren aan een constructieve discussie op de fiscale thema’s in het regeerakkoord om tot een consistente, rechtvaardige, uitvoerbare en te handhaven wetgeving te komen.

We zetten ons, namens onze leden, in voor de ontwikkeling van een kwalitatief belastingbeleid waarbij rechtszekerheid en rechtsbescherming voorop staat. Dat is de achtergrond bij onze reflecties hieronder.

Maatschappelijke fiscale barometer

Fiscale rechtshulp

Het nieuwe kabinet zet in op een overheid die betrouwbaar is, vertrouwen heeft in burgers en oog heeft voor de menselijke maat. Een overheid die transparant, toegankelijk en begrijpelijk is. Daartoe worden verschillende stappen gezet die we van harte onderschrijven; ze dragen bij aan de rechtszekerheid van burgers. Bijvoorbeeld de introductie van een laagdrempelige, onafhankelijke fiscale rechtshulp naar voorbeeld van de Amerikaanse ‘Taxpayers Advocate Service’. Daarvoor wordt structureel zo’n 14 miljoen Euro gereserveerd. Verder wordt de toegang tot het recht vergroot door verlaging van de griffierechten en krijgen professionals in de uitvoering meer beslisruimte waarvoor hardheidsclausules worden opgenomen in de wet.

Ook wordt de sociale advocatuur versterkt en wordt een beroep gedaan op een substantiële maatschappelijke bijdrage van de hele advocatuur. We juichen deze initiatieven toe. Via het project Fiscale Rechtshulp en Rechtsbescherming aan kwetsbare burgers, waarin verschillende organisaties zijn verenigd, willen wij ook een maatschappelijke bijdrage leveren. Meer informatie over dit project is te vinden op onze website.

Constitutionele toetsing

Grondwettelijke toetsing is nu nog op basis van artikel 120 van de Grondwet verboden in Nederland. Daarmee neemt ons land een uitzonderingpositie in Europa in. Naar aanleiding van onder andere het Venetië-rapport van de Raad van Europa waarin werd geadviseerd of constitutionele toetsing kan worden ingevoerd hebben we een rechtsvergelijkend onderzoek gestart wat betreft de fiscaliteit. Dat in het regeerakkoord de uitwerking van constitutionele toetsing is opgenomen, draagt bij aan de rechtszekerheid voor burgers en het herstel van vertrouwen in de overheid.

Vergroening belastingstelsel

Het is duidelijk dat de focus in het coalitieakkoord op het klimaat ligt. Dat is ook zichtbaar in de fiscale maatregelen. Per saldo is er een flinke ‘tax shift’ van belastingen op arbeid naar belastingen op grondstoffen. 

Fiscaliteit – een aantal fiscale maatregelen nader bekeken

Box 3

Ondanks de roep om hervorming van box 3 staat een nieuw op reëel rendement gebaseerd box 3-stelsel pas op de rol voor 2025. Daarop vooruitlopend wordt per 2023 wel de leegwaarderatio afgeschaft en gaat het heffingsvrij vermogen omhoog naar ongeveer € 80.000. Daarmee worden vastgoedbeleggers dus zwaarder belast ten gunste van een hogere box 3-vrijstelling.

Er is al wel een tipje van de sluier opgelicht over de inrichting van box 3 vanaf 2025 maar er blijft nog veel onduidelijk. Sparen en beleggen worden, zoals aangekondigd (en gewenst), direct belast op basis van reëel rendement, maar voor vastgoed wordt gestart met een forfaitair rendement. We hebben in het verleden vaker gepleit voor een heffing op basis van reëel rendement en ook de suggestie gedaan om dat in stappen in te voeren.  We hopen dat dit uiteindelijk resulteert in een rechtvaardige heffing over vermogensinkomsten, zeker nu het huidige box 3 onder vuur ligt in diverse procedures die aanhangig zijn bij de rechter.

Woningmarkt

De verruimde schenkingsvrijstelling eigen woning (de zogenoemde jubelton) wordt afgeschaft en er zijn geen plannen voor wijzigingen van het eigenwoningforfait of hypotheekrenteaftrek. Daarnaast wordt de verhuurderheffing afgeschaft na prestatieafspraken met de woningcorporaties en stijgt de overdrachtsbelasting van 8% naar 9% voor beleggingspanden.

 Arbeidsmarkt

Het eindrapport van de commissie Borstlap en een SER-advies de leidraad vormen voor de inrichting van de arbeidsmarkt van de toekomst. Voor zzp-ers blijft er nog veel onduidelijk.

Ondernemen

Uit de budgettaire bijlage bij het regeerakkoord blijkt dat het wetsvoorstel excessief lenen (box 2) terug op tafel ligt.  De grens gaat wel omhoog van € 500.000 naar € 700.000.  De lening voor de eigen woning zou buiten deze grens moeten blijven. Wij plaatsen vraagtekens bij de afschaffing van de middelingsregeling. Juist nu de ondernemers in Nederland opnieuw worden getroffen door een lockdown, komt de afschaffing hiervan op een ongelukkig moment. De ondernemers die zwaar worden getroffen door de lockdown zouden kunnen worden geraakt door de afschaffing van de middelingsregeling. We adviseren dit te onderzoeken.

De evaluatie van de BOR is aangekondigd voor Q1 2022. Die uitkomsten dragen bij aan het voornemen van het kabinet om de regeling eenvoudiger een eerlijker te maken.

De aankondiging in het regeerakkoord, dat wanneer de belastingopbrengsten van Pillar II van het OESO-voorstel wegvallen, omdat het minimumtarief voor de winstbelasting niet wordt ingevoerd en de coalitie teruggrijpt op aanpassingen van de vennootschapsbelasting (grondslagverbreding, opstaptarief) is zorgelijk. Zo wordt er opnieuw geen rust en duidelijkheid gegeven aan ondernemers. Dat komt de rechtszekerheid niet ten goede.

Daarnaast lijkt het kabinet te pleiten voor een bredere invoering van de Pillar II voorstellen, door ook de CFC voorstellen van de Commissie Ter Haar I mee te nemen. Hiermee lijkt men, net zoals bij de invoering van ATAD2, te kiezen voor een strengere regeling dan internationaal afgesproken.

Hervorming stelsel

Voor de hervormingen van het toeslagenstelsel en belastingstelsel bestaat de ambitie om deze kabinetsperiode voorstellen te doen voor afschaffing respectievelijk vereenvoudiging. De uitdaging zit hier vooral in de uitvoering, maar een eenvoudiger systeem gaat hier hopelijk wel aan bijdragen.

Europa

In Europa zet Nederland in op invoering van een digitale dienstenbelasting, vliegtaks, CO2-grensheffing en minimum tarief voor winstbelasting en bestrijding van belastingontduiking. Dit past in het beleid van Nederland om mee voorop te lopen in de internationale belastingontwikkelingen.  Het is wel bijzonder dat er nu juist internationaal een afspraak is gemaakt om digitale dienstenbelastingen niet in te voeren met de komst van Pillar I.

Gerelateerd